Selecione

Liber XII

Certa duodecimus praedicit tempora mortis; Apparet Cherubim crucifixus; passio Christi Afficiens animam perhibetur in artubus extra; Triste dolens oculos medicum vix curat adire.

 

1 Non cessans a militiis quibus alta premuntur 
Colla superborum, cohibendo nociva, domando 
Monstra, tribus lustris totidem subiunxerat annos. 
Dumque semel Fulgineum fuligine purgans 
5 Peccati, verbique Dei fulgore serenans, 
Pernoctaret ibi, fratri reverendus Heliae 
Presbyter apparet respersus tempora canis. 
Viso frater eo miratur, at ille: “Fer”, inquit, 
“Nuntia Francisco, sit praemunitus ad horam: 
10 Parca stat ante fores, annis pulsura duobus; 
Istud habet spatii, nec tempora plura supersunt”. 
Dicta sibi iussus Francisco narrat Helias. 


Qui, sibi perpendens instare novissima vitae 
Tempora, desertum secretior introit hospes, 
Ut si quis pedibus terrenus pulvis adhaesit, 
Excutiat mentemque meram non distrahat ullis 
Martha ministeriis, sed contemplatio totam 
Occupet, et reliquos Superis indulgeat annos. 


Cumque moram faciens ibi, contemplatur et orat, 
20 Nil praeter Christum vel corde vel ore revolvens, 
Inspirante Deo correptus amore sciendi 
Quid sibi fatorum series providerit et quo 
Tramite de terris sit migraturus ad astra, 
Anxius invigilat, humana quod quia non est 
25 Arte requirendum, divina sorte requirit. 
Porro superponens altari grande volumen 
Ex Evangeliis contextum, pronus adorat, 
Et petit, hoc ut ei Dominus manifestet aperti 
Prima parte libri; libroque patenter aperto 
30 In primis offert Domini se passio Iesu 
Christi: neu casu sic evenisse putetur, 
Rursus idem cernens in libro rursus aperto 
Multoties miratur idem contingere, vel si 
Non eaedem voces, eadem sententia semper: 
35 Ex quo, sicut erat vir prudens, conicit ante 
Mortem se gravibus subici debere flagellis. 


Quoque probabilior ea coniectura videri 
Possit, et ambigui tenebras abstergere cordis, 
Succedens ad idem facit altera visio, cuius 
40 Indicio Seraphim sex alas cernit habentem, 
Coniunctis pedibus, extensis in cruce palmis, 
Alarumque duas supra caput eius in altum 
Ire, duas corpus amicire, duasque volare, 
Aut in procinctu videt apparere volandi. 
46 Haeret in aspectu, concivem namque futurum 
Exsultare iubet tanti praesentia civis. 
Hoc autem dubitat conturbaturque studendo 
Quale sibi talis praetendat visio mirum, 
Cur ita res simplex impassibilisque videri 
50 Suppliciis addicta velit, multumque laborat 
Scire, sed in sese reperit quod quaerit in illo. 
Passio namque Iesu sic permanet insita cordi 
Eius, sic animae totis impressa medullis, 
Ut minus abscondi queat, exteriusque redundet, 
Annexamque sui consignet imagine carnem, 
Et veluti per diaphanos transpareat artus. 
Quinque Redemptoris in eo quasi vulnera certis 
Apparent impressa locis: vix lancea posset 
Non credi fodisse latus, manibusque videres 
60 Et pedibus clavos ex ipsa carne subortos, 
Et signata suis referuntur idonea signis. 


Mortis enim Domini caro complantata figurae 
Imperiis animae penitus subiecta laborans, 
Et non manducans, triturans ore ligato, 
65 Saucia ciliciis, attrita laboribus, esa 
Vermiculis, constricta gelu, resoluta calore, 
Extenuata fame, post tot certamina tandem 
Tot confecta malis, varios insurgere morbos 
Sentit, et exhaustas non posse resistere vires. 


70 Frontis et insignes gemmas animaeque fenestras 
Obturant nubes, perturbant nubila, nervum 
Scilicet opticum dolor intollerabilis angit; 
Cacochymis pupilla rubet densataque visum ? 
Palpebra deformat, aciesque molestia torquet. 
75 Invitat dolor ipse manus, digitique medelam 
Dum praebent, adimunt, est namque venenifer ille 
Tactus, et intendens etiam nocumenta iuvando. 
Hoc etenim virtus visiva remittitur, ex quo 
Incipit esse frequens, palpebtarumque medulla 
80 Prurit, et inficitur tunicae septemplicis humor. 
Ille dolens, ultra quam posset credere quisquis 
Non sentiret idem, patienter sustinet omnem 
Corporis accidiam: divinaque ne videatur 
Nolle flagella pati, medicos adhibere recusat. 


85 Sed vehementer ei compassus frater Helias 
Multis persuadet rationibus, ut medicinam 
Corporis acceptet, concludens per Salomonem 
Quod propter mortale genus, ne nulla dolorum 
In terris fomenta forent, Altissimus artem 
90 Ipse salutiferam, medicasque creaverit herbas. 


Vocibus ille piis inductus fratris Heliae 
Permittit medicos accedere qui nihil omnes 
Proficinnt, validisque malum radicibus haerens 
Non solum nequeunt emplastra repellere, verum 
95 Obiectu quocumque furit sensuque resultat 
Oppositi, ceu flamma latens in calce recenti, 
Sentit ut infusos latices, vehementius ardens 
Exsilit et subito perturbat lumina fumo. 


Nulla videns emplastra sibi prodesse, sed ipsis 
100 Deterior curis effectus, adire Reatum 
Cogitur a sociis, ubi dicebatur haberi 
Physicus excellens, ad quem proficiscitur aeger 
Sanari cupiens, qui tot sanaverat aegros.